Doğaya Tanıklık
2006 yılında KuzeyDoğa Derneği, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Kafkas, Utah ve Boğaziçi Üniversitelerinin ortak çalışmasıyla başlatılan “Büyük Etoburların Araştırılması Projesi,” Sarıkamış Sarıçam ormanları ve çevresinde benzersiz bir bilimsel yolculuk sunuyor. Proje, Allahuekber Dağları Milli Parkı, Hamamlı, Komdere, Suludere, Cıbıltepe, Acısu, Handere ve Keklik Vadisi gibi çeşitli alanlarda yerleştirilen fotokapanlarla yaban hayatının gizemlerini ortaya çıkarıyor.
Fotokapan Teknolojisi: Doğaya Açılan Bir Pencere
Fotokapanlar, ısı ve harekete duyarlı sensörlerle donatılmış çağdaş cihazlardır. Bu cihazlar, yaban hayatının en saf hallerini belgelemek için çok değerlidir. Sarıçam ormanlarında kurt, vaşak, boz ayı, domuz ve tavşan gibi çeşitli türlerin yaşamlarının detaylarını kaydetmektedir. 2024 itibariyle 70’ten fazla noktaya yerleştirilen fotokapanlar, bölgenin biyoçeşitliliğini ve yaban hayatı davranış paternlerini anlamada kilit bir rol oynuyor.
Proje koordinatörlerinden Emrah Çoban, “Eskiden filmli makinelerle çalışıyorduk ve bu oldukça zaman alıyordu. Bugün fotokapanlar sayesinde hem fotoğraf hem de video kayıtları alabiliyoruz. Bu, yaban hayatını belgelemeyi çok daha etkili hale getirdi,” diyerek teknolojinin projeye olan katkısını vurguluyor.
Sarıçam Ormanları: Zengin Biyoçeşitliliğin Yuvası
Sarıkamış ormanları, sarıçam ağaçlarının hakim olduğu, çok değerli bir ekosisteme ev sahipliği yapıyor. Bu alan, büyük memelilerden kuşlara kadar çeşitli türlerin yaşam alanıdır. Fotokapanlarla ilk kez karacaların görüntülenmiş olması, bölgenin biyoçeşitliliğini daha iyi anlamamıza olanak tanıdı. Çoban, “2024 yılında yaklaşık 500 binden fazla fotoğraf çekildi. Bu fotoğraflar, Sarıkamış’ın yaban hayatı açısından ne kadar değerli olduğunu ve korunması gerektiğini gösteriyor,” diyerek verilerin önemini ifade etti.
Yaban Hayatı ve İnsan Etkileşimi: Doğa ile Uyum
Fotokapanların kaydettiği görüntüler, insanlar ve yaban hayvanları arasındaki paylaşımlı yaşam alanlarına dair çarpıcı bir gerçeği ortaya koyuyor. İnsanların gündüz kullandığı alanları, yaban hayvanların gece kullandığı gözlemleniyor. Bu durum, doğanın ve insanın birlikte yaşayabileceği gerçeğini destekleyen önemli bir bulgu. Emrah Çoban bu konuda, “Bu paylaşım, aslında doğa ile insanın bir arada yaşayabileceğini gösteren çarpıcı bir örnek,” diyerek bu uyumu öne çıkarıyor.
Doğa Koruma Çabaları: Geleceğe Umut
Projeden elde edilen veriler, Sarıkamış ormanlarının korunması ve bölgedeki hayvan popülasyonlarının sürdürülebilirliği için çok önemlidir. KuzeyDoğa Derneği’nin bu uzun soluklu çalışması, biyoçeşitliliğin korunması için bilimsel temeller oluşturarak doğa koruma alanında öncü bir rol oynamaktadır.
Sarıkamış ormanlarında yürütülen bu proje, doğanın sadece yaban hayatı için değil, insanlığın geleceği için de ne kadar hayati olduğunu bir kez daha hatırlatıyor.