İspanya Deniz Kurtarma Servisi, katil balinaların 25 Mayıs Çarşamba günü geç saatlerde İngiltere bayrağı altında seyreden 20 metrelik (65 fit) bir gemi olan Mustique’e defalarca çarparak dümenini çalışmaz hale getirdiğini ve gövdesini çatlattığını söyledi. İspanyol kurtarma ekiplerinin onu güvenli bir yere çekmeden önce deniz suyunu boşaltması gerekiyordu.
İspanyol servisi, alarmın İspanyol servisine, imdat çağrısını ileten İngiliz meslektaşları aracılığıyla ulaştığını söyledi. Hasarlı teknenin Barbate’ye yanaşmasına yardımcı olmak için bir helikopter ve bir kurtarma botu konuşlandırıldı.
Orkaların bilim insanları tarafından izah edilemeyen bu davranışı yayılarak sürüyor. Guardian’a konuşan bir denizci, bir katil balinanın Shetland Adaları’nda bir yata defalarca çarptığını söyledi. Saldırı, İber yarımadası çevresinde yaşanan bir dizi katil balina saldırısını takip ediyor görünüyor. Bir uzmana göre bu çeşitli topluluklar arasında sıçrayarak yayılan bir” moda” olabilir.
Okyanuslara Yayılabilir
Katil balinaların karıştığı saldırganlık olayları okyanuslara yayılabileceğinin işaretlerini verirken, bir katil balina bu hafta başında Kuzey Denizi’ndeki Shetland Adaları açıklarında bir yata saldırdı. Teknelere yönelik önceki orka saldırıları 3,000 mil uzakta, Portekiz ve İspanya kıyılarında meydana gelmişti.
Bir yelkenli tekne, Pazartesi günü İskoçya’nın kuzey kıyısının 400 mil açığındaki bir ada olan Lerwick, Shetland’dan Norveç’in Bergen kentine yelken açarken aniden bir orca belirdi ve yedi tonluk yatın kıç tarafına çarptı.
Teknenin sahibi Wim Rutten The Guardian’a verdiği demeçte, katil balinanın gemiye defalarca vurduğunu ve gövdeye “yumuşak şoklar” gönderdiğini söyledi. Bu Kuzey Denizi’nde bir tekneye yapılan bilinen ilk orka saldırısı.
Deneyimli bir denizci olan 72 yaşındaki Hollandalı fizikçi, Portekiz çevresindeki orka vakalarını duyduğunu belirterek, orkaların saldırılar esnasına yüksek sesle nefes alıp vermesini “çok korkutucu” bulduğunu sözlerine ekledi.
Hayvanın daha sonra teknenin arkasında kaldığını ve gözden kaybolduğunu, ancak daha sonra “iki ya da üç kez hızla geri geldiğini ve teknenin çevresinde daire çizdiğini” söyledi.
Orca etkileşimleri İber Yarımadası çevresinde meydana gelebiliyor, ancak şimdi Kuzey Denizi’ne de yayılıyor olabilirler.
Kuzeydekiler Güneydekilerden Öğrenmiş Olabilirler
İskoçya kıyılarındaki orka sürülerini inceleyen bir uzmanın Kuzey Denizi orkalarının güneydeki orka popülasyonlarından bir şeyler öğreniyor olmasının mümkün olduğunu söylemesiyle bu eğilim daha da yayılmış görünüyor.
Hebridean Whale and Dolphin Trust’ın bilimsel danışmanı Dr. Conor Ryan, Bu ‘modanın’ çeşitli sürüler/topluluklar arasında sıçrama yapıyor olması mümkündür,” diyor Ryan, “bu davranışı uzun mesafelere iletebilecek oldukça hareketli sürüler” olabileceğini öne sürüyor..
Ancak Portekiz’deki Grupo de Trabajo Orca Atlántica’dan Dr AlfredoLópez, “dolaylı bir şekilde bile olsa, insan faaliyetlerinin bu davranışın kaynağında olduğunu” düşünüyor. Artan deniz trafiği, azalan gıda kaynakları, ısınan denizler ve gürültü kirliliği bir rol oynayabilir
Daha önce bildirdirildğine göre, benzer davranışlar İber yarımadası kıyılarındaki katil balinalarda düzenli olarak görülüyor ve uzmanlar 2020’den bu yana katil balinaların gemilerle etkileşimlerinin arttığını söylüyor.
Bölgede orkalarla tekne etkileşimlerinin çoğu zararsız olsa da, katil balinalar giderek artan bir şekilde teknelere çarpmakta ve hatta batırmaktadır.
Nedeni Bilinmiyor Ama Bir Dişiden Başlamış Olabilir
Bu davranışın arkasındaki neden tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı uzmanlar bu eğilimin arkasında Beyaz Gladis adlı travma geçirmiş bir dişi katil balinanın olabileceğine ve diğer katil balinaların bu saldırgan davranışı ondan öğrenip taklit ettiğine inanıyor.
Eski bir SeaWorld katil balina eğitmeni olan John Hargrove da geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, deniz hayvanlarının “çok zeki” olduklarını ve birbirlerinden çok hızlı bir şekilde öğrenebildiklerini belirterek saldırıların artarak devam edeceğini öngördü.
Son derece sosyal deniz memelileri olan orkalar (katil balinalar olarak biliniyorlar), iletişim kurmak ve küçük balıklardan mavi balinalara kadar yiyecek avlamak için karmaşık sesler kullanırlar. Anasoylu olarak öğrenirler ve menopoz sonrası dişiler, bireysel olarak sürülerde önemli sorumluluklar üstlenirler. İber popülasyonundaki “büyükannelerin” yatlar ve diğer gemilerle etkileşimleri sırasında gözlem yaptıkları görülmüştür.
Uzmanlar orkaların doğada insanlara saldırmasının çok nadir görülen bir davranış olduğunu bu saldırıların çoğu kez avları olan yunuslar ve foklarla karıştırılmaktan kaynaklandığını belirtiyorlar. Tek ciddi vaka 1972’de meydana geldi ve Hans Kretschmer adlı bir sörfçü saldırıya uğradı. Sörfçü bu saldırıdan sağ kurtuldu ama yaklaşık 100 dikiş atılmasından kaçamadı.
Esir Orkalar Bakıcı Ya da Eğitmenlere İntikam Saldırıları Düzenleyebiliyor
Buna mukabil esaret altında iken orkalar bakıcılarına ya da eğitmenlerine ölümcül denebilecek saldırılar da bulunabiliyorlar. Çoğu durumda, esaret altındaki Orca saldırıları, insan havuzun duvarına doğru itmeyi, onu havuzun dibine sürüklemeyi, havaya almak için yukarıya çıkmalarına izin vermeyi reddetmeyi ve insana vücutlarıyla vurmayı içerir. Bu saldırılarda, Orca özellikle dişlerini kullanarak insanı sürüklemeye çalıştığında, ısırmaya bağlı ciddi yaralar da meydana geliyor
Bu saldırıların arkasında esaret altında tutulma ve eğitmenlerin şiddet göstermesinin yattığı düşünülüyor.
Bu saldırılar sonrası kimi hayvan özgürlüğü aktivistleri bir “deniz devriminin” başladığı kanısında.. (Kaynak İnsider-Guardian)